logotype
logotype

Kim jesteśmy - Prusowie dzisiaj

Jesteśmy potomkami pruskich autochtonów, a raczej tę małą częścią z nich, która pamięta o dziedzictwie kulturowym swoich dziadków i pradziadków i chce by żyło ono nadal. Dla naszych dziadków zarówno język polski jak i niemiecki były znane od dziecka. Żyli na styku dwóch dużych kultur, ale kultura Prus nie była po prostu mieszanką kultur napływowych - to co stanowiło o jej wyjątkowości i co ją spajało była leżąca u jej podłoża kultura bałtyckich Prusów. Tutaj różnimy się od naszych rodaków, którzy pielęgnują przedwojenną kulturę Pruską (wschodniopruską, mazurską, warmińską). Nas interesuje nie tylko jej zachowanie, ale głębokie zrozumienie, a za klucz do zrozumienia tej kultury uważamy jej bałtycki szkielet, kulturę bazową na której narosły elementy napływowe tworząc spójną całość. Wiemy, że pochodzimy od bałtyckich Prusów i mówimy o sobie "As asma prūss / prūsini" (jestem Prusem / Prusinką). W wielu pruskich rodzinach ta wiedza skąd pochodzimy była przekazywana z pokolenia na pokolenie.

Nigdy nikogo nie pytamy o genetyczne pochodzenie. Jakikolwiek przejaw wartościowania ludzi pod tym względem czy odmawianie im prawa do samookreślenia jest postawą rasistowską i zdecydowanie się od niej odcinamy. To, co przywodzi każdego do kultury pruskiej jest rzeczą osobistą. Do ruchu pruskiego przystąpiło w ostatnich latach wiele osób, które być może pochodzą z ludności napływowej, ale uznają Prusy za swoją ojczyznę (Prūsa ast majs Taweīns - Prusy są moją ojczyzną), całość spuścizny kulturowej Prus za swoją kulturę i chcą działać na jej rzecz. Taka osoba, samookreślająca się jako prūss / prūsini, jest w pełni Prusem (Prusinką). Bardziej ma prawo się tak określać niż osoba o pruskim pochodzeniu, ale głucha na głos Przodków i nic nie robiąca dla odrodzenia kultury swojego ludu.

Prusy nigdy nie były izolowaną wyspą. Epidemie i wojny dziesiątkowały ludność autochtoniczną, na jej miejsce przybywała nowa ludność i wtapiała się w nowożytny naród pruski. Ostatnia wielka epidemia miała miejsce na początku 18 wieku. Po tej epidemii szacuje się, że nadal 40% ludności Prus była pochodzenia staropruskiego (źródło). Ponieważ od tego czasu aż do drugiej wojny światowej nie było w Prusach epidemii czy masowej akcji osiedleńczej, można uznać, że w 40% autochton pruski jest pochodzenia staropruskiego. Po wojnie, na ziemie pruskie zaczęli napływać nowi ludzie, w dużej mierze z obecnego pogranicza litewsko-białoruskiego i północnego Mazowsza, czyli gdzie osiedlali się wychodźcy pruscy. Na północnym Mazowszu stworzyła się wręcz warstwa tzw. szlachty chłopskiej - gospodarzy uprawiających swoją ziemię i nie podlegających pańszczyźnie. Tę warstwę tworzyli głównie Prusowie. Również Puszcza Kurpiowska była kolonizowana w dużej mierze przez ludność pruską i do tej pory folklor kurpiowski zawiera wiele elementów charakterystycznych dla folkloru ludów bałtyckich. Część Prusów uszła na Pomorze i do Polski i weszła tam w skład szlachty tworząc rodziny herbowe Prus I, Prus II i Prus III. Spis nazwisk z tych herbów można znaleźć tu: http://www.nienaltowski.net

2013  Stowarzyszenie Prusów - Prusaspirā. Prusowie w Polsce